muziek


MUZIEK


blokfluitles-Rinkrank-1999
blokfluitles-rinkrank-1999

Muziek is een veelomvattende kunstzinnige activiteit, is steeds en overal aanwezig en spreekt de mens bijzonder sterk aan. We zijn in onze cultuur zo gewoon (zelfs verslaafd ) geworden aan muziek, dat die in de opvoeding absoluut niet mag ontbreken.

 

Zingen is bijzonder sterk met het gevoelsleven verbonden. Wanneer zingt iemand spontaan? Als hij blij is, vrolijk is, zich licht voelt. Of als smart of verdriet hem overmant. Bij kinderen zal het meestal om het eerste gaan.

 

Via de muziek en dan vooral via het zingen kunnen we het gemoed van de kinderen bereiken. Dat is de meest directe weg, veel directer dan bijvoorbeeld tekenen of boetseren. Willen we dus de kinderen meekrijgen, willen we ze op een goede manier aanspreken, dan moeten we dat op een muzikale manier doen.


Muziek kan een onderdeel zijn van alle andere vakken, maar wordt ook als apart vak gegeven. Het komt dagelijks aan bod in de klaspraktijk van de lagere school. De ochtendopmaat met een halfuur zingen en musiceren is de ideale dagopener.


Als namiddagvak kan muziek tweemaal een uur per week gegeven worden ofwel gedurende een periode van een drietal weken elke namiddag (4 x per week, de hele namiddag).


---


Enkele opnames uit de muzikale opmaat bij aanvang van de schooldag in Rinkrank in 2002 onder mijn leiding:

- Gezamenlijke opmaat met 4e, 5e en 6e klas. Alle kinderen van deze klassen zingen mee.

- September 2002. In voorbereiding op het herfstfeest begin oktober. In 2002 koos ik voor een programma romantische herfstliederen in het Nederlands, Frans, Engels en Duits.

- Alle kinderen kennen de verschillende stemmen van de meerstemmige liederen uit het hoofd. Nu eens zingen ze de eerste stem, dan eens de tweede of derde stem; elke dag wisselend.

- Alle liederen worden uit het hoofd gezongen. Bij het inoefenen maken we soms wel, soms niet gebruik van een notenblad; soms staat het notenbeeld op het bord. Dit laatste heeft mijn voorkeur.

- Beluister hieronder de opnames, gemaakt tijdens een muzikale opmaat eind september 2002.


 De jagers gaan dwalend door 't donkere bos (T+M: Luc Cielen). (3-stemmige canon.

 O klaag toch niet als nevel vroeg de morgen grijst. (2-stemmige canon)

 Schenk de wijn uit hoge kruiken. (2-stemmig)

 Het veld is blank, de halmen neergebogen. (2-stemmig)

 Vijf berken in het nevellicht. (3-stemmige canon)

 Trara dat galmt als jachtgezang. (3-stemmige canon)

 Hejo, span de wagen aan. (3-stemmige canon)

 Hey ho, nobody at home. (3-stemmige canon)

 Bubbling and splashing. (3-stemmige canon)

When autum mists gather. (3-stemmige canon)

 The keeper would ahunting go. (1-stemmig)

 Feuilles volages. (4-stemmige canon)

 Ein Männlein steht im Walde. (2-stemmig)

 In einem kleinen Apfel. (2-stemmig)

Glück auf, glück auf, der Steiger kommt. (3-stemmig)

 Guten Abend, Gut Nacht. (2-stemmig)

 Guter Mond, du gehst so stille. (2-stemmig)

 Blaset die Hörner. (2-stemmig + 2-stemmige canon)

 Auf der Heide blühn die letzten Rosen. (2e stem begeleid op viool door een leerling van de 6e klas)


Beluister hieronder de opnames van een aantal sinterklaasliederen, opgenomen tijdens de gezamenlijke muzikale opmaat van klassen 4, 5 en 6 in december 2002.


Bij sommige liederen klinkt een tweede stem. Deze tweede stem ontstond al improviserend in de klas tijdens de dagelijkse muzikale opmaat, behalve de tweede stem van het lied Ah, vous dirai-je, maman: die is van W.A.Mozart.


Eén klompje, twee klompjes. (2-stemmig)

Daar is een stoomboot aangekomen. (1-stemmig)

Zie ginds komt de stoomboot. (1-stemmig)

O, wat staat daar in de hoek. (2-stemmig)

Sinterklaas op 't witte paard. (2-stemmig)

Sinterklaasje kom maar binnen. (2-stemmig)

Sinterklaas, zegt moe. (1-stemmig)

Sinterklaas zei met gezag. (2-stemmig)

Sinterklaas ging visjes vangen. (2-stemmig)

Sinterklaas kapoentje. (2-stemmig)

Sinterklaasje bonne bonne bonne. (2-stemmig)

Sinterklaasje, nobel baasje. (1-stemmig)

Sinterklaas kwam over de brug. (2-stemmig)

Sinterklaas vergeet ons toch niet. (3-stemmige canon)

Zwarte Piet wou gaan fietsen. (1-stemmig)

De engelen staken alle lichtjes aan. (2-stemmig)

Zie de maan schijnt door de bomen. 

2-stemmig Nederlands

2-stemmig Latijn

Quodlibet met Daar wordt aan de deur geklopt

Saint Nicolas, patron des écoliers. (2-stemmig)

Ah, vous dirai-je, maman. (2-stemmig)





Liederen en liedbundels


Liederen voor de carnavalstijd, 1e klas


Liederen voor Lichtmis, 1e klas


Muziek in Rinrank


Muziek in de lagere school


Muziek in de kleuterschool


Rudolf Steiner over muziek


Waarom dagelijks muziek op school? 


K3 versus Haydn (De Standaard 2016-05-14)


Muziekpedagogie en antroposofie. pdf



BLOKFLUIT LEREN SPELEN in de EERSTE KLAS

Zo leer je snel en muzikaal blokfluit spelen in de eerste klas. Dit is de manier waarop ik de kinderen in De Wingerd en in Rinkrank blokfluit leerde spelen.



---

MUZIEKSTUDENTEN SCOREN BETER OP WISKUNDE

Muziek en wiskunde zijn verwant. Wie goed is in de ene discipline, scoort vaak ook goed op de andere. 

Studenten van de middelbare school die muzieklessen volgen, scoren significant beter op examens in wiskunde en wetenschappen dan hun niet-muzikale leeftijdsgenoten, is uit Canadees onderzoek gebleken.

De Standaard, dinsdag 25 juni 2019


Coteaching: klasleerkracht basisonderwijs + leerkracht deeltijds kunstonderwijs muziek samen voor de klas

5 jaar staat juf Veroniek voor de klas. Muzische vorming bleef steeds beperkt tot wat uurtjes knutselen of moest baan ruimen voor een onaffe rekenles. Nu tilt co‑teachen met dko-juf Miranda haar muzische uren naar een hoger niveau.


Muziek is de beste training voor kinderhersenen.

Annemarie Peeters in DS donderdag 17 november 2016

Het wetenschappelijke onderzoek naar de positieve gevolgen van muziek op jonge hersenen boomt, maar het beleid volgt niet. Zonde. 'Wie musiceert wordt beter in rekenen, lezen en taal.

Lees meer


Muziek is een taal die mensen socialer en empathischer maakt…

Jan Raes, intendant van het Concertgebouworkest Amsterdam in een interview in DM, zaterdag 29 oktober 2016

Nu is zelfs de subsidie voor Jeugd en Muziek afgeschaft. Natuurlijk zijn de muziekacademies er nog, maar een hele grote groep van de bevolking komt nooit in een muziekschool. Bijvoorbeeld allochtonen. Het zou de ambitie moeten zijn om muziekscholen te integreren in het gewone dagonderwijs.

Lees meer


Hoe beïnvloedt antroposofie de muziekpedagie in kleuterschool en klassen 1 - 3?

Steiner heeft het over de muzikale beleving van de Atlantische mens die niet in staat was intervallen kleiner dan de septime te beleven. Na de ondergang van Atlantis begint het muziekbeleven van de voorchristelijke culturen stilaan wakker te worden voor de kleinere intervallen en wordt het kwintbeleven algemeen. Pas na de komst van Christus is de mens in staat de terts (grote en kleine) werkelijk te beleven en ontstaat die muziek die we vandaag nog kennen met zijn grote en kleine tertstoonaarden.

Herhaaldelijk heb ik in antroposofische lectuur gelezen dat het kind in versneld tempo de ontwikkeling van de gehele mensheid doormaakt.

Lees verder


Muziek begrenst niet. Jan Raes in DS 2017-03-28.

Als Jan Raes van muziek iets heeft geleerd, dan wel dat ze met haar zowel individueel als collectief karakter een metafoor aanreikt voor het samenleven.

Lees meer


Hoe krijg je jongeren aan de klassieke muziek?

Je moet kinderen al van jongs af vertrouwd maken met klassieke muziek door het hen te laten horen en door een instrument te laten bespelen.

Lees meer