https://www.cielen.eu |
SOORTENBANK over PADDENSTOELEN Terug naar https://cielen.eu/vakken/wereldorientatie/schimmelkunde.html#linken |
Onderstaande
tekst komt uit: Soortenbank.nl Wie
kent niet de beentjes "hoepla in de lucht" van kabouter Spillebeen,
heen en weer wippend op zijn, met een diepe zucht "krak" zeggende
zetel, de grote paddenstoel, rood met witte stippen. Niet alleen de
Vliegenzwam (Amanita muscaria),
maar tal van andere paddenstoelen en zwammen hebben mensen en in het
bijzonder schrijvers van kinderliedjes en sprookjes en vertellers van
volksverhalen, sagen en legenden over de "kinderen der duisternis"
of fungilore tot de verbeelding gesproken. Hun
mysterieuze leefwijze en hun kleuren- en vormenrijkdom, geur, smaak en een
scala van andere bijzondere eigenschappen hebben ons sinds mensenheugenis
gefascineerd en geïntrigeerd. Voordat
we met behulp van een microscoop in staat waren om de voortplanting en de
groei van paddenstoelen en schimmels in detail te bestuderen en te
doorgronden, werd het ontstaan en verschijnen van paddenstoelen vaak in de
magische of duivelse sfeer verklaard. De
naam paddenstoel (toadstool) is afgeleid van een
zetel voor een pad. Padden werden gezien als weerzinwekkende, giftige en enge
beesten, ze werden immers niet voor niets in brouwsels van magiërs en in
heksenzalf verwerkt. En de huid van een Californische pad scheidt zowaar een
zeer krachtige hallucinogene stof af. Zoals
uit hun naamgeving vaak blijkt, werden de meestal bovengronds en soms
ondergronds (truffels) groeiende vruchtlichamen daarnaast geassocieerd of vereenzelfigd met gebleken of veronderstelde
eigenschappen van bestaande en mythologische dieren, met elfjes, nimfen
(oreaden, dryaden), trollen en kabouters, met donder, bliksem, duisternis en
in het maanlicht of ochtendgloren uitgevoerde rituelen, met spoken, magiërs,
heksen, gifmengers, druïden en sjamanen en met duivels, saters en de Dood. In
Nederland en de ons omringende landen zijn op dit gebied de volgende
verwijzingen te vinden: Padden,
slangen, krokodillen en draken -
Paddenstoel (toadstool), Otidea
bufonia (bufo(nia) = (van een) pad) -
Addergebroed, Hypoxylon serpens
(serpen(ti)s = slang) - Krokodilritterling (Tricholoma caligatum) -
Drakenbloedzwam (Vermiljoengordijnzwam) Associaties
met andere dieren, kenmerken en eigenschappen van andere dieren en andere
dierennamen - Hondsphallus of Hundsrute (Mutinus caninus) (caninus = van een hond) , Cortinaire
des chiens (Cortinarius caninus), Wolfsboleet of Bolet des loupes (Boletus lupinus = van de wolf),
Wolfstäubling (Russula torulosa) en Vesse de loup (Lycoperdon = veest of
buikwind van een wolf) - Panteramaniet, Amanite panthère of Pantherpilz (Amanita pantherina) (panthera = panter) (428.jpg), Panterchampignon en
Panterparasolzwam, de "Panter" (= Vliegenzwam) als (bij)naam voor
Jezus, Löwengelber Dachpilz
(Pluteus leoninus =
(kleur) van een leeuw), Tijgertaaiplaat) en Tigerritterling (Tricholoma pardinum) -
Eekhoorntjesbrood -
Egelparasolzwam, Egelzwammetje of Igelstäbling (Lycoperdon echinatum) en de
Pruikzwam Hericium erinaceus
(eri(na)ceus = egel) -
Echt hazenoor Otidea leporina (leporina = van
hazen), Hazenpootje, Coprin pied
de lièvre of Hasenpfote (Coprinus lagopus = hazenpoot), Hasenstäubling
(Calvatia utriformis), Hasenröhrling (Gyroporus castaneus) en Eikhaas of Eichhase - Varkensoor - Paardenhaartaailing , Paardenstaartfranjekelkje,
Paardenstaartkraagbekertje en Eselsohr -
Koeienboleet (Koewachtersboleet) of Kuhröhrling Suillus bovinus (bovinus = koe) , Kuhmaul (Gomphidius glutinosus) en Ossentong of Ochsenzunge (Fistulia hepatica) -
Schaapje , Schapepootmycena, Schafchampignon, Pied-de-Mouton , Albatrellus ovinus, Lasiosphaeria ovina (ovinus = schaap) en Ziegenlippe
(Boletus subtomentosus) -
Hertentruffel of Hirschtrüffel (119.jpg),
Hertenzwam (616A.jpg) en Geweizwam (210.jpg) -
Muizenstaartzwam of Mäuseschwanzrübling (Baeospora myosura) (534.jpg),
Muisgrijze ridderzwam (466.jpg), Muizentandkorstje -
Spechtinktzwam (721.jpg), Kippenvelzwam, Hanenkam of Hahnenkamm
(378.jpg), Papegaaizwammetje of Hygrophore perroquet (Hygrocybe psittacina) (psittacina = van
een papegaai) (519.jpg), Papageitäubling (Russula ionochlora),
Goudvinkzwam (640A.jpg), Parelhoenchampignon of Perlhuhnchampignon
(684.jpg), Duifrussula en Duifridderzwam (Tricholoma columbetta) (columba = duif) -
Inktviszwam of Tintenfischpilz (417.jpg),
Oesterzwam (Pleurotus ostreatus = als een oester)
(742A.jpg), Koraalzwam en Sponszwam (natuurspons) (377.jpg) -
Spinragschijfje (159.jpg) en Vliegenzwam (424A.jpg). Paddenstoelen,
en met name de Koraalzwammen, zouden, net als koralen, het gemeenschappelijke
skelet zijn van de omhulsels van kleine diertjes, die zich via eitjes, de
sporen, zouden voortplanten. Volgens
een 16e-eeuwse onderzoeker zouden truffels daar ontstaan, waar een bronstig
hert zijn zaad verloren had zien gaan. Verder bestond het idee, dat de groei
van truffels door insectensteken in boomwortels werd veroorzaakt, of dat ze
een conglomeraat waren van water, opdrogende modder en mineralen, die door
blikseminslagen (denk aan de bliksembuis van zandkorrels of silicium)
samenklonterden. De
ondergrondse knol (sclerotium) van de Franjeporiezwam (Polyporus
tuberaster) (352.jpg) zou zich daar ontwikkelen, waar de lynx zijn
territorium met urine markeerde. Elfjes,
nimfen (oreaden, dryaden) en kabouters Elfenbankje
(318.jpg), Elfenschermpje (824.jpg), Elfenwasplaat (516.jpg), Elfendoekje, Scarlet Elf Cup of Fairy Bath
(Rode kelkzwam) (117.jpg), Fairy Purse (Nestzwammetjes), Fairy Umbrella (Wieltje) (525.jpg), Fairy
Clubs (Koraalzwammen), Fairy-cake Mushroom (Radijsvaalhoed)
(651.jpg), Fairies' Bonnets
(Zwerminktzwam) (731.jpg), fairy ring
(heksenkring), Boomnimf (Inonotus dryadeus) (350.jpg) en Marasme
des Oréades (Marasmius oreades) (523A.jpg), Dryad's Saddle (Zadelzwam) (346B.jpg), Kabouterwasplaat en
natuurlijk de vernielzuchtige kabouter Spillebeen (424A.jpg). Duisternis,
donder en bliksem -
paddenstoelen of "kinderen der duisternis" -
truffels zouden daar ontstaan, waar een blikseminslag aarde en wortels liet
samenklonteren. Heksen,
magiërs en spoken -
Heksenboter (48.jpg), Heksenboleet of Hexenröhrling
(769A.jpg), Heksenschermpje, Heksenbezem of Hexenbesen
(55.jpg) en heksenkring (34.jpg) (502B.jpg) (523B.jpg), heksenei
(419B.jpg) (418B.jpg) -
Spook met paraplu (Phallus duplicatus)
(844A.jpg) De
duivel of Satan, saters en de Dood - Duivelsei (419B.jpg) (418B.jpg), duivelsbrood of
duivelsgebroed, Duivelsaren (Moederkoren) (172.jpg), Duivelsbroodrussula
(599.jpg), Spuwduivel of Duivelssnuifdoos (Lycoperdon) -
Satansboleet of Bolet Satan (Boletus
satanas) en Saterstoel (Russula) -
Doodstrompet, Trompette des morts of Totentrompete (381.jpg) en Dodemansvingers (213.jpg). Ook
komen naar mythologische, naar bijbelse of
religieuze figuren en naar royalty (keizers, koningen en edelen) verwijzende
namen voor als: - de
door Venus geliefde Adonis in Adonismycena of Mycène adonis (557.jpg) en de Adonistrechterzwam en Venus
zelf in Agaric de Vénus (Agaricus
heimii) - de
Herculesknotszwam of Herkuleskeule en het
Herculesplooirokje - Psathyrella caput-medusae
(714.jpg) (= Medusahoofd) en Medusenhaupt - de
Doolhofzwam (330.jpg) met als geslachtsnaam Daedalea,
genoemd naar Daedalus, die werd opgesloten in het
labyrint van Knossos, dat hij op Kreta voor koning Minos had gebouwd en
waaruit hij later met zelfgemaakte vleugels samen met zijn zoon Icarus wist te ontsnappen - het
ons aan het verraad van Christus door Judas, die zich aan een vlier zou
hebben verhangen, herinnerende Judasoor (223.jpg) - de
drakendoder Sint Joris, naar wiens naamdag (23 april), wat tevens de
gemiddelde verschijningsdatum van de Voorjaarsridderzwam is, Saint George's Mushroom of Calocybe georgii (= Calocybe gambosa), is genoemd (469A.jpg) - de
Bisschopsmuts of Bischofsmütze, de
Kardinaalsbekerzwam en Mönchskopf - de Keizersamaniet, Amanite des
Césars of Kaiserling (Amanita
caesarea : caesar = keizer), die uitsluitend voor de keizer was bestemd -
King Alfred's Cakes of Cramp
Balls (Kogelhoutskoolzwam) (209.jpg) : een vroege vorm van norit - de
Koningsboleet of Königsröhrling (Boletus regius = koning,
koninklijk of vorstelijk) en de Koningsmantel (476A.jpg) - de
Pagemantel (632.jpg) en de Ridderzwammen, waarvan de eetbare en smakelijke
soorten aan de adel waren voorbehouden, terwijl de Koeienboleet (Suillus bovinus) (785.jpg),
oorspronkelijk Koewachtersboleet genoemd, als mindere soort voor de
koeherders was bedoeld. Terug naar https://cielen.eu/vakken/wereldorientatie/schimmelkunde.html#linken |
https://www.cielen.eu |