SINT JORIS,23 april

Luc Cielen in Rinkkrant 627 van 4 april 2003

Als je Joris of Georges heet of Jordy of Georg, Giorgio of Jorge, Joeri of Jerzy, dan draag je de naam van een heilige die nauw verwant is met de Griekse held Perseus, wiens lotgevallen verspreid over diverse sterrenbeelden aan de hemel staan. Perseus zelf, Pegasus, Andromeda, Cepheus, Cassiopeia, Cetus: sterrenbeelden die heel goed zichtbaar zijn. Deze heilige heeft ook zijn naam gegeven aan landen en steden. Denk maar aan Georgië of aan de Amerikaanse staat Georgia. De naam betekent in alle gevallen: werkend op het land. Op vele Beierse en Tiroolse huizen zie je hem afgebeeld. En er zijn talloze kerken en musea overal ter wereld waar je een schilderij of beeltenis van hem vindt. Steeds met een draak aan zijn voeten en een speer in zijn hand. En tijdens het voorbije herfstfeest speelde de tweede klas een toneelstukje over hem.

Wie was hij en wat deed hij om zo beroemd te worden ?

Joris was een Grieks soldaat die leefde in de vierde eeuw in de buurt van Lydda in Palestina. Hij was overtuigd christen en durfde het aan om de keizer (Diocletianus) de kerkvervolgingen betwisten. Hij verscheurde zelfs gewoon een bevel van de keizer om christenen gevangen te nemen. Daarmee tekende hij zijn eigen doodvonnis. Hij werd onthoofd.

 

Vanaf dan begint zijn levensverhaal een eigen leven te leiden.

In de vijfde eeuw komt er een tamelijk betrouwbare levensbeschrijving van hem in omloop, tezamen met zijn verering.

In de elfde eeuw wordt hij dan plots dé Sint-Joris-met-de-Draak, met een hele legende daaromheen geweven.

 

De legende gaat als volgt : In Silene in Libië, leefde er in de moerassen een afschuwelijke draak. De mensen hadden geweldig veel schrik van hem en om hem te vriend te houden gaven ze hem elke dag twee schapen. Maar toen er een tekort aan schapen ontstond, gaven ze hem elke dag een schaap en een kind. Ten slotte geraakten ook de kinderen op en moest het dochtertje van de koning zelf eraan geloven. Zij werd eenzaam bij het moeras achtergelaten als prooi voor de draak. Maar de engel Michaël had het gezien en verscheen in een visioen aan ridder Joris. Die steeg onmiddellijk te paard en bereikte de koningsdochter net iets eerder dan de draak. In de strijd die daarop volgde kon Joris de draak bedwingen. Volgens de ene legende doodde hij de draak, volgens een andere temde hij de draak en liet hem verder leven, als hij zich maar onthield van kinderen. Wat de draak ook prompt beloofde. Zo werden stad en land gered en steeg de roem van Sint Joris. Van de ene legende kwam de andere en nog in de middeleeuwen werd er al verteld dat hij dor hout weer kon laten bloeien, gewoon door ernaar te kijken. Hij zou zelfs immuun geweest zijn voor gif. Hij kon ongedeerd in een ketel kokend lood verblijven en toen hij gemarteld werd op een rad vol messen, was er geen schrammetje aan hem te bespeuren. Hem doden was ook al geen gemakkelijke klus: driemaal werd hij verbrand en werd zijn as verstrooid, maar driemaal herrees hij. Een feniks kan van hem leren.

 

Hij is niet alleen de patroon van talloze steden en dorpen, maar vooral van de scouts. Die houden elk jaar op zijn feestdag grote bijeenkomsten.

Hoe werd hij patroon van de scouts? De stichter van de scouts, Baden Powell was Brit en Joris was de patroon van Engeland. Op de Union Jack, de vlag van Groot-Brittannië staat zijn kruis afgebeeld: een staand rood kruis op witte achtergrond. Hij was ook de patroon van de befaamde Orde van de Kousenband, waarvan Hendrik VIII een berucht lid was.