|
ANDERSEN, sprookjes en verhalen. Volledige uitgave. Opnieuw uit het Deens
vertaald door Dr. Annelies van Hees. Uitgeverij Lemniscaat, Rotterdam, derde
druk 2001. De echte (volks)sprookjes - volgens dr. Annelies van Hees - staan
in het rood. |
Opmerkingen
Klas 1 is in Nederland groep 3 enz. |
Geschikt om te vertellen (of voor te lezen) in deze klassen (leerjaren). |
NR |
TITEL |
OPMERKING |
KLASSEN |
1 |
De tondeldoos |
sprookje geïnspireerd op Grimm's
De Blauwe Vlam (Het blauwe licht) |
1, 2, 3 |
2 |
Kleine Claus en grote Claus |
sprookjessfeer, maar met te reële beelden. Niet echt geschikt voor de lagere
school |
|
3 |
De prinses op de erwt |
een sprookje met een cynische ondertoon. Het cynische niet benadrukken bij
het vertellen. |
1, 2, 3 |
4 |
De bloemen van kleine Ida |
Flauw en gekunsteld. Niet geschikt voor de lagere school |
|
5 |
Duimeliesje |
Dit verhaal kan in een 2e of 3e klas verteld worden. |
2, 3 |
6 |
De stoute jongen |
niet geschikt voor de lagere school |
|
7 |
De reisgenoot |
verhaal voor 2e, 3e of 4e klas |
2, 3, 4 |
8 |
De kleine zeemeermin |
sprookje voor 2e of 3e klas. Mits uitleg vooraf over de idee van een
onsterfelijke ziel. De laatste paragraaf niet vertellen |
2, 3 |
9 |
De nieuwe kleren van de keizer |
Een sprookje geschikt voor kinderen van een 3e klas (8-jarigen) |
3 |
10 |
Het madeliefje |
verhaal voor 2e of 3e klas. Om te vertellen, voor te lezen of als lectuur |
2, 3 |
11 |
De standvastige tinnen soldaat |
verhaal voor de 4e klas |
4 |
12 |
De wilde zwanen |
sprookje geïnspireerd op een sprookje van Grimm: De
twaalf broers. Ook de Grimmsprookjes
De zeven raven en
De zes zwanen gaan over
hetzelfde thema. |
|
13 |
De tuin van het paradijs |
verhaal met sprookjeselementen. Laatste paragraaf niet vertellen |
3, 4 |
14 |
De vliegende koffer |
verhaal met sprookjeselementen |
3, 4 |
15 |
De ooievaars |
moraliserend en flauw. Niet gebruiken in de lagere school |
|
16 |
Klaas Vaak |
niet gebruiken in de lagere school |
|
17 |
De rozenelf |
Dit verhaal kan gebruikt worden als vertelling of als lectuur in verband met
plantkundelessen |
5, 6 |
18 |
De varkenshoeder |
verhaal |
1, 2 |
19 |
De boekweit |
dit verhaal kan gebruikt worden in verband met lessen over de graansoorten |
2, 3 |
20 |
De engel |
dit verhaal kan verteld worden in een eerste klas |
1 |
21 |
De nachtegaal |
Dit sprookje kan best bewaard worden voor lessen over dieren (dierkunde) in
een 3e of 4e klas |
3, 4 |
22 |
De geliefden |
niet gebruiken in de lagere school |
|
23 |
Het lelijke jonge eendje |
Dit verhaal past bij lessen over dieren (dierkunde) |
3, 4 |
24 |
Het denneboompje |
Een verhaal voor een tweede klas |
2 |
25 |
De sneeuwkoningin |
een verhaal met sprookjeselementen. Kan gebruikt worden in een 4e klas of
later |
4 |
26 |
Elfenheuvel |
niet gebruiken in de lagere school |
|
27 |
De rode schoentjes |
niet gebruiken in de lagere school |
|
28 |
De springers |
niet gebruiken in de lagere school |
|
29 |
Het herderinnetje en de schoorsteenveger |
niet gebruiken in de lagere school |
|
30 |
Holger de Deen |
Dit verhaal kan gebruikt worden bij de lessen aardrijkskunde in de 5e of 6e
klas |
5, 6 |
31 |
De oude lantaren |
niet gebruiken in de lagere school |
|
32 |
De buren |
niet gebruiken in de lagere school |
|
33 |
De stopnaald |
niet gebruiken in de lagere school |
|
34 |
Kleine Tuk |
niet gebruiken in de lagere school |
|
35 |
De schaduw |
Dit verhaal kan verteld worden in een 4e of 5e klas |
4,5 |
36 |
Het oude huis |
Dit verhaal kan verteld worden in een 3e klas bijvoorbeeld bij lessen over
huizenbouw |
3 |
37 |
De waterdruppel |
niet gebruiken in de lagere school |
|
38 |
Het meisje met de zwavelstokjes |
Dit verhaal kan in een 4e klas verteld worden |
4 |
39 |
Het gelukkige gezin |
dit sprookje kan verteld worden in een 3e of 4e klas als illustratie bij
lessen dierkunde |
3, 4 |
40 |
Het verhaal van een moeder |
Dit verhaal kan in een 4e of 5e klas verteld worden |
4, 5 |
41 |
Het boordje |
Dit verhaal past bij lessen over de geschiedenis van het papier in een derde
of vierde klas |
3, 4 |
42 |
Vliermoedertje |
niet gebruiken in de lagere school |
|
43 |
De overschoenen van het geluk |
niet gebruiken in de lagere school |
|
44 |
De klok |
Zeer religieus verhaal. Kan voor 8- à 9-jarige kinderen verteld worden |
3, 4 |
45 |
Het vlas |
Een verhaal over linnen en papier. Bijvoorbeeld bij lessen over de
geschiedenis van het papier in een derde of vierde klas |
3, 4 |
46 |
Het verhaal van het jaar |
Dit is een goed verhaal in verband met de seizoenen. Kan verteld worden in
een 1e of 2e klas |
1, 2 |
47 |
De mooiste roos van de wereld |
niet gebruiken in de lagere school |
|
48 |
Een beeld van de burgwal |
niet gebruiken in de lagere school |
|
49 |
De laatste dag |
niet gebruiken in de lagere school |
|
50 |
Het is echt waar |
Dit verhaal kan desnoods gebruikt worden om een spel (telefoontje) in te
leiden |
3, 4 |
51 |
Het zwanenest |
niet gebruiken in de lagere school |
|
52 |
Een goed humeur |
niet gebruiken in de lagere school |
|
53 |
Harteleed |
Niet te gebruiken in de lagere school. Annelies van Hees zegt dat veel
mensen dit als een echt volkssprookje beschouwen. Maar het is onduidelijk
waarop zij zich baseert want het verhaal in twee delen heeft niets van een
sprookje. |
|
54 |
Alles op zijn plaats |
Niet te gebruiken in de lagere school. |
|
55 |
De kabouter bij de kruidenier |
Niet te gebruiken in de lagere school |
|
56 |
Over duizenden jaren |
niet te gebruiken in de lagere school |
|
57 |
Onder de wilgeboom |
Dit is een zéér romantisch verhaal. Het kan desnoods gebruikt worden in de
zesde klas als illustratie bij taallessen of bij uitleg over romantiek. |
6 |
58 |
Verschil moet er zijn |
Dit verhaal kan verteld worden in een 5e of 6e klas bij plantkundelessen.
Het gaat over de rozenfamilie en de paardenbloem. |
5, 6 |
59 |
Vijf erwten uit één peul |
Dit verhaal kan verteld worden als illustratie bij plantkundelessen in 5e of
6e klas. De laatste twee alinea's niet vertellen (vanaf:
'Ik word zo lekker dik,' zei de erwt.) |
5, 6 |
60 |
Een blad uit de hemel |
Niet te gebruiken in de lagere school |
|
61 |
De oude grafsteen |
Niet te gebruiken in de lagere school |
|
62 |
Domme Hans |
Dit verhaal kan in een eerste of tweede klas verteld worden ter gelegenheid
van carnaval |
1, 2 |
63 |
Vanuit een raam in Vartou |
Niet te gebruiken in de lagere school |
|
64 |
Ib en Christientje |
Dit verhaal lijkt op het verhaal Onder de wilgeboom.
Zie nr 57. Het is zéér romantisch. Het kan
verteld worden in een 6e klas of later. |
6 |
65 |
De laatste parel |
Dit verhaal sluit goed aan bij wat in de antroposofie over engelen gezegd
wordt. Niet te gebruiken in de lagere school |
|
66 |
Ze deugde niet |
Dit verhaal gaat over de moeder van H.C. Andersen. Niet te gebruiken in de
lagere school |
|
67 |
Twee juffers |
Niet te gebruiken in de lagere school |
|
68 |
Aan het uiterste der zee |
Niet te gebruiken in de lagere school |
|
69 |
Het spaarvarken |
Niet te gebruiken in de lagere school |
|
70 |
Soep van een worstepen |
Niet te gebruiken in de lagere school |
|
71 |
De hals van de fles |
Dit verhaal kan verteld worden in een 5e of 6e klas. |
5,6 |
72 |
De slaapmuts van de vrijgezel |
Een zéér romantisch verhaal te vergelijken met nummers 57 (Onder
de wilgeboom) en 64
(Ib en Christientje).
Niet te gebruiken in de lagere school |
|
73 |
Iets |
Het gedeelte van het verhaal dat gaat over het oude vrouwtje op de dijk kan
verteld worden in de lagere school. Vanaf: Het oude
vrouwtje maakte, zo goed als ze kon, een buiging.
(= laatste gedeelte van het verhaal) De rest niet. |
|
74 |
De laatste droom van de oude eik |
De kern van dit verhaal kan verteld worden als en fabel. De rest niet. |
1, 2, 3 |
75 |
Het ABC-boek |
Dit is een parodie op de leesplank zoals die destijds in de lagere school
gebruikt werd. Niet te gebruiken in de lagere school |
|
76 |
De dochter van de modderkoning |
Gedeelten uit dit lange verhaal kunnen verteld worden in de lagere school.
Onder andere: de legende van de struisvogels en de legende van de heilige
Ansgarius. |
2, 3 |
77 |
De hardlopers |
Niet te gebruiken in de lagere school |
|
78 |
Het klokkediep |
Niet te gebruiken in de lagere school |
|
79 |
De wind vertelt van Waldemar Daae en zijn dochters |
Niet te gebruiken in de lagere school |
|
80 |
Het meisje dat op het brood ging staan |
Een zeer moraliserend verhaal. Niet te gebruiken in de lagere school |
|
81 |
Ole de torenwachter |
Het fragment over stenen en vallende sterren kan verteld worden in lessen
mineralogie. De rest niet |
5, 6 |
82 |
Anne Lisbeth |
Niet te gebruiken in de lagere school |
|
83 |
Kinderpraat |
Een verhaal over beeldhouwer Thorvaldsen. Niet te gebruiken in de lagere
school |
|
84 |
Een stukje parelsnoer |
Dit verhaal kan een mooie illustratie zijn bij lessen over de geschiedenis
van de trein. |
3, 4, 5 |
85 |
Pen en inktpot |
Een gedeelte van dit verhaal kan verteld worden als illustratie bij de
geschiedenis van de pen |
3, 4 |
86 |
Het kind in het graf |
Een ontroerend maar zéér romantisch en godvruchtig verhaal. Niet te
gebruiken in de lagere school |
|
87 |
De haan en de windhaan |
Dit verhaal lijkt op een fabel maar is het niet. Niet te gebruiken in de
lagere school |
|
88 |
Schitterend! |
Een verhaal over beeldhouwer Thorvaldsen. Niet te gebruiken in de lagere
school |
|
89 |
Een verhaal uit de duinen |
Fragmenten uit dit lange verhaal kunnen dienen bij lessen aardrijkskunde
over Denemarken. |
5, 6 |
90 |
Het bronzen varken |
Dit is een goed verhaal als illustratie bij lessen aardrijkskunde over
Firenze. |
5, 6 |
91 |
Het vriendschapspact |
Het verhaal gaat over Griekenland tijdens het Turkse bewind. Vooral Delfi
komt aan bod. Kan verteld worden in geschiedenis- of aardrijkskundelessen. |
6 |
92 |
Een roos op het graf van Homerus |
Niet te gebruiken in de lagere school |
|
93 |
Oma |
Niet te gebruiken in de lagere school |
|
94 |
De vogel Feniks |
Niet te gebruiken in de lagere school |
|
95 |
Een verhaal uit de duinen |
Niet te gebruiken in de lagere school |
|
96 |
Het zwijgende boek |
Niet te gebruiken in de lagere school |
|
97 |
Het doornige pad van de eer |
Dit verhaal kan in beknoptere vorm gebruikt worden als illustratie bij
lessen geschiedenis in de eerste jaren van de middelbare school. |
|
98 |
Het jodenmeisje |
Niet te gebruiken in de lagere school |
|
99 |
Twaalf met de postkoets |
Een verhaal over de maanden van het jaar. Het kan in de lessen WO aan bod
komen |
1, 2 |
100 |
De mestkever |
Dit verhaal kan verteld of gelezen worden in lessen dierkunde |
3, 4, 5 |
101 |
Wat vader doet is altijd goed |
Een variante van dit verhaal komt ook bij Grimm voor:
Jan de Tuitelaar. |
2, 3 |
102 |
De steen der wijzen |
Niet te gebruiken in de lagere school |
|
103 |
De sneeuwman |
Een verhaal voor een eerste of tweede klas |
1, 2 |
104 |
In de eendenhof |
Niet te gebruiken in de lagere school |
|
105 |
De muze van de volgende eeuw |
Niet te gebruiken in de lagere school |
|
106 |
De ijsjonkvrouw |
In verkorte vorm kan dit verhaal gebruikt worden in lessen aardrijkskunde
over Zwitserland of over de Rhône. Het is ook als leestekst bruikbaar als
het ingekort wordt. Het gedeelte over het arendsnest kan ook in
dierkundelessen aan bod komen. |
4, 5, 6 |
107 |
De vlinder |
Niet te gebruiken in de lagere school |
|
108 |
Psyche |
Niet te gebruiken in de lagere school |
|
109 |
De slak en de rozenhaag |
Niet te gebruiken in de lagere school |
|
110 |
De dwaallichtjes zijn in de stad |
Niet te gebruiken in de lagere school |
|
111 |
De windmolen |
Niet te gebruiken in de lagere school |
|
112 |
De zilveren stuiver |
Niet te gebruiken in de lagere school |
|
113 |
De bisschop van Børglum en zijn bloedverwant |
Niet te gebruiken in de lagere school |
|
114 |
In de kinderkamer |
Niet te gebruiken in de lagere school |
|
115 |
Een gouden schat |
Niet te gebruiken in de lagere school |
|
116 |
De storm verplaatst de uithangborden |
Niet te gebruiken in de lagere school |
|
117 |
Diep weggestopt maar niet vergeten |
Niet te gebruiken in de lagere school |
|
118 |
De zoon van de conciërge |
Niet te gebruiken in de lagere school |
|
119 |
De verhuisdag |
Het stukje (1 alinea) over Lodewijk XI kan wel bij geschiedenislessen in bv
een zesde klas. De rest niet. |
6 |
120 |
Het zomerklokje |
Dit verhaal kan in plantkundelessen (over de monocotylen/het sneeuwklokje)
in een vijfde of zesde klas. |
5, 6 |
121 |
Tante |
Niet te gebruiken in de lagere school |
|
122 |
De pad |
Niet te gebruiken in de lagere school |
|
123 |
De boze koning |
Dit verhaal kan een plaats krijgen in de lessen dierkunde: over de mug. Goed
voor een derde of vierde klas. |
3, 4 |
124 |
De poppenspeler |
Niet te gebruiken in de lagere school |
|
125 |
Twee broers |
Niet te gebruiken in de lagere school |
|
126 |
De oude kerkklok |
Niet te gebruiken in de lagere school |
|
127 |
De theepot |
Niet te gebruiken in de lagere school |
|
128 |
De vogel van het volkslied |
Niet te gebruiken in de lagere school |
|
129 |
De kleine groene beestjes |
Niet te gebruiken in de lagere school |
|
130 |
De kabouter en de mevrouw |
Niet te gebruiken in de lagere school |
|
131 |
Peiter, Peter en Peer |
Niet te gebruiken in de lagere school |
|
132 |
Vænø en Glænø |
Niet te gebruiken in de lagere school |
|
133 |
Het prentenboek van peetoom |
Niet te gebruiken in de lagere school |
|
134 |
De dryade |
Niet te gebruiken in de lagere school |
|
135 |
de familie van Kippen-Greetje |
Het is een mooi romantisch verhaal maar niet te gebruiken in de lagere
school |
|
136 |
Wat de distel beleefde |
Dit verhaal kan verteld worden in lessen plantkunde |
4, 5, 6 |
137 |
Wat je al niet kunt verzinnen |
Niet te gebruiken in de lagere school |
|
138 |
De vodden |
Niet te gebruiken in de lagere school |
|
139 |
De vlo en de professor |
Niet te gebruiken in de lagere school |
|
140 |
Het geluk kan in een stukje hout liggen |
Niet te gebruiken in de lagere school |
|
141 |
De komeet |
Niet te gebruiken in de lagere school |
|
142 |
De dagen van de week |
Niet te gebruiken in de lagere school |
|
143 |
Zonneschijnverhaaltjes |
Niet te gebruiken in de lagere school |
|
144 |
Overgrootvader |
Niet te gebruiken in de lagere school |
|
145 |
Wie was het gelukkigst? |
Niet te gebruiken in de lagere school |
|
146 |
De kaarsen |
Niet te gebruiken in de lagere school |
|
147 |
Iets ongelooflijks |
Niet te gebruiken in de lagere school |
|
148 |
Wat de hele familie zei |
Niet te gebruiken in de lagere school |
|
149 |
Dansen, dansen, popke klein |
Niet te gebruiken in de lagere school |
|
150 |
Vraag 't het groentevrouwtje maar! |
Niet te gebruiken in de lagere school |
|
151 |
De grote zeeslang |
Niet te gebruiken in de lagere school |
|
152 |
De tuinman en zijn meester |
Niet te gebruiken in de lagere school |
|
153 |
Wat de oude Johanne vertelde |
Niet te gebruiken in de lagere school |
|
154 |
De sleutel van de poort |
Er zijn enkele geestige passages in dit verhaal. Niet te gebruiken in de
lagere school |
|
155 |
De lamme |
Niet te gebruiken in de lagere school |
|
156 |
Tante Kiespijn |
Niet te gebruiken in de lagere school |
|